B-2 Spirit بمب افکن
بمب افکن فوق پیشرفتهء B-2 موسوم به Spirit یا «روح»، جهت پاسخگویی به نیاز نیروی هوایی ایالات متحده در نبردهای قرن آینده، طراحی و ساخته شده است. آنچه که برای برنامهریزان پنتاگون مسجل شده است، تجهیز روزافزون کشورهای متخاصم ایالات متحده، به انواع موشکهای دوربرد و دقیق زمین به هواست که میتواند مانع مهمی برای عملیاتهای آتی نظامی آمریکاییها قلمداد شود. از این رو، نسل جدید هواپیماهای رزمی، میبایست حداکثر پنهانکاری از رادار را حفظ نمایند. بمبافکن B-2 و در کنار آن هواپیماهایی مانند F/A-22 Raptor و F-117 Nighthawk با چنین دیدگاهی پا به عرصهء وجود نهادند.
B-2 Spirit که به وسیله کمپانی معظم «نورثروپ – گرومن» ساخته شد، یک بمب افکن پنهانکار (استیلت)، و چندکاره (Multirole) محسوب میشود که قادر است انواع بمبهای معمول و اتمی را پرتاب کند. این بمبافکن، مرحلهء مهمی از برنامهء تولید بمبافکنهای پیشرفته در ایالات متحده به حساب میآید. B-2، گرانقیمتترین هواپیمایی است که تاکنون در تاریخ جهان ساخته شده است؛ قیمتی که برای هر فروند آن تخمین زده می شود، رقمی بین 1.157 تا 2.2 میلیارد دلار را بالغ میشود. این رقم، با توجه به دورهء ساخت هواپیما، از زیاد به کم تغییر کرده است. تکنولوژی پنهانکاری، روشی است جهت نفوذ به سیستمهای دفاعی که تا پیش از آن، توسط هواپیماهای رزمی، غیرقابل نفوذ محسوب میشد. تولید اولیهای به تعداد 135 فروند، در نهایت در اواخر دههء 1980، به تعداد 75 فروند کاهش داده شد؛ اما بالاخره توسط پرزیدنت بوش (پدر)، تعداد نهایی جهت خرید، به 21 فروند رسید و این موضوع در جریان سخنرانی سالانهء وی به تاریخ ژانویهء 1991 به اطلاع عموم رسانده شد. این 21 فروند، به تدریج از تاریخ دسامبر 1993، به تدریج، به پایگاه هوایی «وایت من» (Whiteman) در میسوری (Missouri) تحویل شدند. در سه سال اول ورود به خدمت، B-2 ها به حدود 90% توان عملیاتی خود دست یافتند. در جریان یک ارزیابی به عمل آمده توسط نیروی هوایی ایالات متحده که نتایج آن نیز منتشر شد، دقت بمباران دو فروند B-2 مسلح شده، برابر 75 فروند هواپیمای معمول از نوع دیگر است!
خصوصیات:
مهمترین ویژگی B-2، بینیازی از سوختگیری هوایی بر فراز اقیانوس آرام است. جهت برآوردن نیاز نیروی هوایی به حملات اتمی علیه اتحاد شوروی، نیاز به بمبافکنی بود که بتواند بدون سوختگیری هوایی، خود را از طریق اقیانوس آرام به مرزهای شوروی برساند و حملات اتمی خود را انجام دهد. مطابق دکترین دفاعی ایالات متحده، چین و کرهء شمالی هم از دشمنان بالقوهء آمریکا محسوب میشوند. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، چین و کرهء شمالی در زمرهء دشمنان درجهء اول ایالات متحده قرار میگیرند که بازهم برای رسید به فضای این کشورها، نیاز به همان مسیر عبوری اقیانوس آرام است.
قابلیت سوختگیری هوایی، هنگامی مورد استفاده قرار میگیرد که به روغنکاری موتورها (به دلیل روغن موجود در بنزین) و همچنین افزایش مداومت پروازی، نیاز باشد. با وجود در اختیار بودن بمب افکنهای B-52 و B-1B، نیروی هوایی ایالات متحده، درخواست تولید B-2 را به عنوان بمبافکنی سرنشیندار با قابلیت ماندهگاری ذاتی بالا، ارائه نمود. این بمبافکن، باید دارای قابلیت کمتر دیده شدن (توسط رادار) بوده و یا به عبارتی پنهانکار (استیلت) باشد و به اهدافی که محافظت فراوانی از آنها انجام می شود، (بدون دغدغه) حمله کند. این خصیصهای است که بسیار در قرن 21 ام، مفید واقع خواهد شد.
طرح انقلابی ادغام دو خصیصهء «کمتر مشاهده شدن با حفظ بازدهی بالای آئرودینامیک» و «توان بالای بارگذاری مهمات»، امتیازات بسیار مهمی است که باعث تمایز B-2 از بمبافکنهای پیشین میشود. برد عبوری B-2 برابر 11000 کیلومتر بدون سوختگیری هوایی میباشد. همچنین، قابلیت کمتر مشاهده شدن توسط رادار، آزادی عمل بسیار بالایی در ارتفاعات بالا به این بمب افکن میبخشد، به همین دلیل، برد هواپیما افزایش یافته و میدان عمل بسیار باز و راحتی جهت سنسورهای هدفیاب هواپیما فراهم میشود.
با استفاده از «سیستم هدفیاب جهانی» (GATS) که ترکیبی است از سیستم مکانیاب جهانی (GPS) و بمبهای هوشمند هدایت شونده به وسیلهء ماهواره مانند JDAM، بمبافکن B-2 میتواند از رادار بسیار پرقدرت APQ-181 جهت تصحیح خطاهای سیستم هدفیاب جهانی، بهره ببرد و دقت بسیار بیشتری به هنگام استفاده از بمبهای هوشمند هدایت ماهوارهای نسبت به بمبهای معمول هدایت لیزری کسب کند. بدین طریق، بمبافکن B-2 قادر است 16 هدف زمینی را همزمان مورد اصابت قرار دهد.
GATS مخفف GPS Aided Targeting System
JDAM مخفف Joint Direct Attack Monition
قابلیت پنهانکاری B-2 ترکیبی است از کاهش موارد زیر:
* تشعشعات مادون قرمز
* صدای موتورها
* تشعشعات الکترومغناطیس
* لکهء ایجاد شده بر صفحهء رادار
که همگی موارد فوق، باعث دشوار شدن رهگیری و شناسایی این هواپیما میشود. بسیاری از مشخصات رادارهایی از نوع کمتر قابل شناسایی، محرمانه باقی مانده است؛ با این حال استفاده از مواد کامپوزیتی (ترکیبی)، پوشش مخصوص روی بدنه و طرح موسوم به «بال پرنده»، مواردی هستند که در افزایش قابلیت پنهانکاری این بمبافکن، تاثیرگذار میباشند.
بمبافکن B-2 دو خدمه دارد؛ یک نفر خلبان در سمت چپ و فرمانده ماموریت که در سمت راست قرار میگیرند، این دو نفر، توانی برابر چهار خدمهء بمبافکن B-1B یا پنج نفر خدمهء B-52 دارند.
تاریخچهء عملیاتی :
تاریخ حیات بمبافکن B-2 از پروژهای به نام Black Project که برنامهای جهت ساخت «بمبافکن نفوذ کننده در ارتفاع بالا» یا HAPB بود، آغاز میگردد. این برنامه، سپس به ساخت «بمبافکن با تکنولوژی پیشرفته» یا ATB، تغییر جهت داد و دارای کد پروژهای به نام Senior Cejay گردید که در نهایت منجر به تولید B-2 Spirit شد. در طول دههء 1980، رقمی بالغ بر 23 میلیارد دلار، صرف تحقیق و تولید B-2 گردید. همچنین با تغییر جهت هدف پروژه که در سال 1985 از ساخت بمبافکن ارتفاع بالا به یک بمبافکن ارتفاع پائین تغییر یافته بود، هزینهها به شدت افزایش یافتند، زیرا به یک طراحی مجدد عظیم نیاز بود. به دلیل پنهانکاری شدیدی که در طول مدت طراحی و ساخت B-2 اعمال میشد و پروژهء ساخت آن، یکی از محرمانهترین برنامههای نیروی هوایی ایالات متحده به شمار میرفت، هیچ فرصتی جهت انتقاد از حجم سنگین هزینههای این پروژه در نزد افکار عمومی ایجاد نشد.
HAPB مخفف High Altitude Penetrating Bomber
ATB مخفف Advanced Technology Bomber
اولین هواپیمای B-2 به تاریخ 22 نوامبر 1988 از آشیانهء خود در تاسیسات شمارهء 42 پایگاه هوایی Palmdale در کالیفرنیا (مکانی که در آنجا ساخته شد) بیرون آورده شد و به نمایش عموم درآمد. اولین پرواز B-2 به تاریخ 17 جولای 1989 انجام پذیرفت.
مراکز ذیل که همگی در کالیفرنیا واقع هستند، عهدهدار انجام تستهای پروازی، مهندسی، طراحی و تولید این هواپیما بودند:
Combined Test Forc
Air Force Flight Test Center
Edwards Air Force Base
روح میسوری:
اولین هواپیمای B-2 که به نام «روح میسوری» یا Spirit of Missouri نام گذاری شده بود، به تاریخ 17 دسامبر 1993 تحویل نیروی هوایی شد. دپوی تعمیر و نگهداری این هواپیما، بر عهدهء یک پیمانکار طرف قرارداد نیروی هوایی ایالات متحده است که این هواپیماها را در مرکز لجستیک نیروی هوایی واقع در پایگاه هوایی Tinker در شهر اوکلاهاما پشتیبانی و سرویس مینماید.
پیمانکاران تولید B-2:
پیمانکار اولیهء B-2 جهت طراحی کل سیستم ها و یکپارچه سازی بین آنها، بخش یکپارچهسازی سیستمهای کمپانی معظم نوروثوروپ – گرومن است. شرکتهای فرعی ذیل نیز در تولید B-2 شرکت داشته اند:
Boeing Integrated Defense System
Hughes Aircraft
General Electric Aircraft Engines
پیمانکار دیگر، شرکت سازندهء ادوات آموزشی جهت خدمهء این بمب افکن است. این ادوات آموزشی، شامل «سیستم آموزش تسلیحات» و «سیستم آموزش ماموریت» می باشد که ساخت آن توسط شرکت Link Simulation & Training انجام شده است. این شرکت، شاخه ای از کمپانی L-3 Communications محسوب می شود که L-3 نیز در گذشته جزئی از بخش آموزشی کمپانی هیوز موسوم به HTI یا Hughes Training Inc محسوب می شده است. شرکت Link که در گذشته با نام دیگر CAE یا Link Flight Simulation Corp شناخته می شد، همچنین عهده دار توسعه، تعمیر و نگهداری و آشناکردن خدمه با این سیستمهای آموزشی نیز شد.
پایگاههای B-2 :
تا اوائل سال 2003، پایگاه نیروی هوایی ایالات متحده به نام وایتمن واقع در میسوری، مرکز اصلی عملیاتی بمبافکنهای B-2 محسوب میشد. سپس تاسیسات ویژهء تعمیر و نگهداری B-2 ها در پایگاه نظامی مشترک بریتانیا و ایالات متحده به نام دیگوگارسیا واقع در اقیانوس هند ساخته شد. به دنبال آن و در سال 2005، این تاسیسات در جزیرهء گوآم نیز استقرار یافتند. تجهیزات ویژهء این تاسیسات، در پایگاه نیروی هوایی بریتانیا به نام Fairford در Gloucestershire انگلستان ساخته شدند.
*جزیرهء دیگوگارسیا یا Diego Garcia متعلق به بریتانیا میباشد و در اقیانوس هند – حدود 1600 کیلومتری جنوب هندوستان - واقع است. (این جزیره از جنوبی ترین ساحل ایران، فاصله ای در حدود 3400 کیلومتر دارد)
*جزیرهء گوآم یا Guam، متعلق به ایالات متحدهء آمریکا میباشد و در غرب اقیانوس آرام قرار دارد.
*گلوسترشر یا Gloucestershire شهری در جنوب غربی انگلستان است.
پایگاه دیگو گارسیا واقع در 900 کیلومتری جنوب مالدیو
سابقهء شرکت در جنگ واقعی:
بی-2 تاکنون در سه عملیات جداگانهء رزمی شرکت داشته است.
اولین مورد استفاده از بی-2 در جریان جنگ کوزوو به سال 1999 بود. در جریان این نبرد، هواپیماهای بی-2 بسیار موفق عمل کردند و برای اولین مرتبه در جهان، بمبهای هدایت ماهوارهای JDAM را به جهانیان معرفی کردند. به دنبال موفقیت عملیات کوزوو، این بمبافکنها در عملیات آزادسازی افغانستان از دست طالبان و همچنین عملیات آزادسازی عراق شرکت جستند.
بی-2 اولین هواپیمایی جنگی بود که تاخت و تاز خود را بر فراز افغانستان آغاز کرد. بی-2 ها پس از فرو ریختن هزاران تن بمب بر روی مقرهای اصلی رژیم طالبان، خود را به پایگاه هوایی واقع در جزیرهء دیگوگارسیا میرساندند و پس از فرود، سوختگیری و تعویض خدمه، پرواز بعدی خود را بلافاصله آغاز میکردند. این عمل، با فشردگی بیشتر، در جریان جنگ عراق نیز از پایگاه دیگوگارسیا به اجرا درآمد. هرچند ماموریت گروهی دیگر از بی-2 ها برفراز عراق، از محل پایگاه هوایی وایتمن واقع در میسوری انجام پذیرفت.
ماموریتها بر فراز عراق، همگی به بیش از 30 ساعت پرواز مداوم نیاز داشتند که گاه در برخی ماموریتها، این زمان به فراتر از 50 ساعت پرواز مداوم میرسید. در این گونه پروازهای طولانی مدت، خدمهء بی-2 ها به منظور غلبه بر خواب، مجبور به استفاده از قرصهای محرک و ضدخواب موسوم به Modafinil یا Amphetamine میشدند تا قابلیتهایشان در جریان پروازهای طولانی، حفظ شود.
مرکز آزمایش و ارزیابی عملیاتی پنتاگون در گزارش سالانهء خود به سال 2003 گزارش داد که تعمیر و نگهداری بمب افکن های اسکادران YF03 به شکل مطلوبی انجام نمی شود؛ دلیل این امر، به وجود مواد به کار گرفته شده جاذب امواج رادار یا ادواتی است که باعث حفظ وضعیت «کمتر دیده شدن» در این هواپیما می شود. با وجود این مشکلات، بی-2 ها با حداکثر میزان آمادگی، در عملیات آزادسازی عراق به سال 2003 شرکت جستند و در جریان این جنگ، 583 عدد بمب هدایت ماهوارهای از نوع JDAM به سوی اهداف از پیش تعیین شده پرتاب کردند.
رادار کنترل آتش :
شرکت نورثروپ – گرومن، یک رادار جدید برای این بمب افکن طراحی کرده است که دارای خاصیت پوشش جذب تشعشعات می باشد تا ویژگی رادارگریزی بی-2، هنگام به کارگیری موثر سیستم رادار، کاهش نیابد. این مواد جدید که در اصطلاح Alternate High-Frequency Material یا AHFM نامیده می شوند، به وسیلهء چهار روبات پاشیده می شوند. به وسیلهء رادار AN/APQ-181 ساخت Raytheon، که یک رادار ضربتی از نوع مخفی می باشد و در J-band کار می کند، خلبان بی-2 قادر است تا هواپیما را در پوشش عوارض طبیعی زمین نظیر کوهها و تپه ها به پرواز درآورد. این امر با پرواز بی-2 در ارتفاع 200 فوتی در پایگاه هوایی ادوارد مورد آزمایش و اثبات قرار گرفته است. به تاریخ نوامبر 2007، کمپانی سازنده رادار، Raytheon، قراردادی را جهت توسعهء رادار جدید از نوع AESA که در باند Ku کار می کند، بدست آورد. این رادار جدید جهت جلوگیری از تداخل کار رادار بی-2 با سیستم های ماهواره ای تجاری، قرار است پس از سال 2007 ساخته و تا پایان سال 2010 در بی-2 ها نصب شود.
سیستم های اقدام الکترونیکی متقابل یا ECM
* گیرندهء اخطار راداری (RWR) ساخت لاکهید مارتین
* سیستم کمکی و مدیریت دفاعی Defensive Management System یا DMS ساخت نورثروپ – گرومن و لاکهید مارتین به نام AN/APR-50
سیستم های ناوبری و ارتباطات:
مجموعهء سیستم ناوبری بی-2، شامل موارد زیر است:
* سیستم ناوبری تاکتیکی هوایی ساخت راک ول کالینز به نام Rockwell Collins TCN-250
* «ابزار ویژهء فرود» یا ILS به نام VIR-130A Instrument Landing System
*سیستم ارتباط رادیویی بی-2 ساخت شرکت راک ول کالینز (Rockwell Collins) است. سیستم Milstar که یک مجموعهء بسیار پیشرفتهء استراتژیکی و تاکتیکی رلهء امواج ماهواره ای می باشد، در بی-2 های سری Block 30 نصب شده است.
کابین:
کابین برای جای دادن دو خدمه ساخته شده است. در کابین بی-2، از یک نمایشگر رنگی 9 کاناله موسوم به electronic flight instrumentation system یا EFIS استفاده شده است. بر روی این نمایشگر، اطلاعات پرواز، موتورها، داده های کسب شده به وسیلهء حسگرها و وضعیت مهمات هواپیما به نمایش گذاشته می شود. خلبان به وسیلهء تنها یک کلید سه حالته، می تواند هواپیما را در حالت برخاستن (Takeoff mode)، حالت جنگی (go-to war mode) و حالت فرود (Landing mode) قرار دهد.
تسلیحات:
تمامی مهماتی که در بی-2 نصب می شوند، درون محفظه های داخل بدنه و در 2 محل جداگانه در مرکز هواپیما جای می گیرند. بی-2 قادر است تا 40000 پاوند مهمات شامل تسلیحات معمول و هسته ای، بمب های هدایت شوندهء بسیار دقیق از نوع JDAM، بمب های سقوط آزاد و تعدادی جنگ افزار ویژهء ماموریتهای دریایی با خود حمل کند.
هر جایگاه درونی مخصوص نصب مهمات، مشتمل بر یک «محل پرتاب چرخشی» (Rotary Launcher Assembly) و دو «محل قفسه ای شکل» (Bomb Rack Assembly) حمل بمب می باشد.
* تا 40000 پاوند (18000 کیلوگرم) بمب 500 پوندی از نوع Mk82 به تعداد حداکثر 80 عدد نصب شده در محل BRA
* تا 27000 پاوند (12000 کیلوگرم) بمب 750 پوندی از نوع CBU به تعداد حداکثر 36 عدد نصب شده در محل BRA
* تا 16 بمب، هر کدام حداکثر به وزن 2000 پوند از نوع بمبهای Mk84 و JDAM-84 و JDAM-102 در محل RLA
* تا 16 عدد بمب هستهای سقوط آزاد از نوع B61 یا B83 در محل RLA
* بمب هسته ای بسیار پرقدرت «استحکام شکن» یا «نفوذگر به داخل زمین» به نام B61-11 جهت استحکامات حفاظت شدهء نصب شده در زیر زمین.
* موشک کروز استراتژیک بسیار پیشرفتهء AGM-129؛ با برد 1500 مایل (2400 کیلومتر).
* 16 بمب هدایت ماهواره ای JDAM
(محل قفسه ای حمل مهمات (Bomb Rack Assembly) در بی-2، اخیرن توسط کمپانی نورثورپ – گرومن مورد بهینه سازی قرار گرفته است و در این محل، اکنون می توان 80 عدد بمب JDAM نصب کرد.)
به کارگیری سیستمهای جدید الکترونیکی در Block 30 B-2A، استفاده از تسلیحاتی نظیر JSOW و بمب های هدایت لیزری GBU-28 را فراهم کرده است:
* بمب هدایت شوندهء موسوم به JSOW یا AGM-154 Joint Standoff Weapon
* موشک هوا به سطح JASSM یا Joint Air-to-Surface Stand-off Missiles
* بمب هدایت شوندهء WCMD یا Wind Compensated Munitions Dispenser
یک «سیستم رابط تسلیحاتی» جدید موسوم به GWIS یا Generic Weapons Interface System در هنگام ارتقاء بی-2 ها به استاندارد Block 30 در آنها تعبیه شده است. به کمک این مجموعهء دیجیتال جدید، بی-2 قادر می شود تا مخلوطی از تسلیحات گوناگون مبتنی بر تکنولوژی Stand-Off (همانند JSOW) و direct attack munitions (همانند JDAM) را هم زمان و در یک سورتی پرواز، حمل نماید. بدین جهت، بی-2 می تواند هم زمان به 4 نوع از اهداف مختلف در یک ماموریت حمله کند.
موتور:
4 موتور توربوفن F118-GE-100 ساخت جنرال الکتریک، در داخل بدنهء بالها، جاسازی شده اند. در قسمت اگزوز این موتورها، سیستم خنک کننده ای تعبیه شده است تا میزان حرارت و بالطبع میزان لکهء حرارتی ایجاد شده توسط بی-2، کاهش یابد. این موتورها، بی-2 را با وزن ناخالص معادل 336500 پاوند قادر می سازند تا به راحتی از باند برخاسته و به حداکثر سرعت زیرصوت دست یابد.
بی-2 در نمایشگاه هوایی:
به علت قیمت سرسامآور بی-2، نمایش آن در انظار عموم در آیندهء نزدیک محتمل به نظر نمیرسد. به سال 2004 و در جریان انجام آزمایشات درجا (Static)، بی-2 در محل موزهء نیروی هوایی ایالات متحده در نزدیکی دیتون در ایالت اهایو به نمایش عموم درآمد. این آزمایشات به منظور سنجش سازهء بدنه و همچنین تست فشار تخریبی وارد بر یک نقطه انجام شدند. تیم ترمیم کنندهء این موزه، به مدت بیش از یکسال، جهت نصب دوبارهء قسمتهای آسیب دیدهء بدنه صرف کردند. این وصلههای بدنه، به طور واضحی تنها قسمتهای ظاهری بی-2 را شامل میشدند، زیرا انجام آزمایشات درجا بر روی بدنه، به قسمتهای داخلیتر، نتوانسته خسارتی وارد آورد. اگر این آزمایشات بر روی یک بی-2 واقعی و عملیاتی انجام میشدند، این نمایشگاه، میتوانست به عنوان نمایش دهندهء گرانترین مصنوع دست بشر شناخته شود.
یگانهای به خدمت گیرنده ی B-2 :
* گردان 509 ام، مستقر در پایگاه هوایی وایتمن (Whiteman) شامل اسکادرانهای بمبافکن 13 ام، 393 ام و اسکادران آموزشی 394 ام
* گردان 53 ام، مستقر در پایگاه هوایی اگلین (Eglin) شامل اسکادران 72 ام آموزش و ارزیابی متعلق به پایگاه وایتمن
* گردان 57 ام، مستقر در پایگاه هوایی نلیس (Nellis) شامل اسکادرانهای مسلح شدهء 325 ام و 715 ام (غیرفعال)
موضوعات متفرقه در موردB-2 :
* همهء بی-2 ها با نامهای ایالات گوناگون آمریکا اسم گذاری شدهاند. این نام گذاری به صورت عبارت «روح + نام ایالت» معرفی شده است. این موضوع دو استثناء دارد: هواپیمای شمارهء یک (AV-1) که به نام «روح آمریکا» یا Spirit of America و هواپیمای شمارهء 19 (AV-19) که به نام روح کیتیهاوک یا Spirit of Kitty Hawk اسم گذاری شدهاند.
* بی-2، همانند بمبافکن F-117، بر پایهء قابلیت کمتر دیده شدن یا ایجاد لکهء بسیار کوچک بر روی صفحهء رادار، ساخته شده است.
* به دلائلی که هنوز محرمانه نشدهاند، لبههای حملهء بالها در بی-2، به وسیلهء یک جریان الکتریکی بسیار پرقدرت که منشا آن با جریان خروجی اگزوزهای بی-2 متفاوت است، شارژ میشوند.
* تقویت موتورهای کم کشش بی-2 توسط کارشناسان Jane"s Defence مورد پیشنهاد قرار گرفته است.
* امروزه ثابت شده است که گازهای یونیزه شده (پلاسما) که توسط آنتن رادار بی-2 ساطع میشوند، تاثیری به مراتب بیش از اندازهء شکل ظاهری یک جسم جامد در افزایش سطح مقطع راداری، ایفا میکنند. ممکن است دلیل القای ولتاژ قوی به لبههای حمله در بی-2، کاهش این تشعشعات باشد. دلیل دیگر میتواند کاهش میزان اصطکاک (پسا) باشد؛ زیرا هنگامی که قسمتهای متحرک لبهء حمله (نظیر اسلتها) در جهت خاصی خم میشوند، هوای یونیزه شدهای که به درون فضای خالی ایجاد شده نفوذ میکند یا ایجاد میشود، به وسیلهء ولتاژ قوی القاء شده، اثرش کم شده یا از بین میرود. به بیانی دیگر، صحت این امر – یعنی القای ولتاژ بسیار قوی به لبهء حمله جهت کاهش میزان پسا در سرعتهای مافوق صوت – پیشتر و به سال 1968، در جریان آزمایشاتی که در داخل تونل باد انجام گرفته، توسط مهندسین عالیرتبهء کارخانهء نورثروپ، به اثبات رسیده بود. این آزمایشات القای ولتاژ قوی به لبه های حمله، همچنین به منظور کاهش صدای ایجاد شده ناشی از برخورد جریان باد به بالها انجام شده بودند. (چگونگی و حقیقت این امر بر میزان کاهش صدای برخورد باد به بالهای بی-2، هنوز مشخص نشده است.)
* تیم فوتبال «کانزاس سیتی بریگاد»، از طرح هواپیمای بی-2 به عنوان آرم باشگاه استفاده میکند.
مشخصات عمومی B-2A سری Block 30
خدمه: 2 نفر
طول: 20.9 متر = 60 فوت
فاصلهء دو سر بالها: 52.12 متر = 172 فوت
ارتفاع: 5.1 متر = 17 فوت
مساحت بالها: 460 متر مربع = 5000 فوت مربع
وزن خالی: 71700 کیلوگرم = 158000 پاوند
وزن بارگذاری شده: 152600 کیلوگرم = 336500 پاوند
حداکثر وزن مجاز برای برخاستن: 171000 کیلوگرم = 376000 پاوند
پیشرانه: 4 موتور توربوفن ساخت جنرال الکتریک به نام F118-GE-100 با کشش هرکدام 17300 پاوندفیت = 77 کیلونیوتن
قابلیتها:
حداکثر سرعت: 764 کیلومتر بر ساعت = 475 مایل بر ساعت = 410 نات بر ساعت
برد: 12000 کیلومتر = 6500 مایل = 5600 ناتیکال مایل
سقف پرواز خدمتی: 15000 متر = 50000 فوت
وزن بارگذاری بال: 329 کیلوگرم بر مترمربع = 67.3 پاوند بر فوت مربع
نسبت کشش به وزن: 0.205
شناسنامهء کلی:
نوع هواپیما: بمبافکن استیلت (مخفی از رادار)
سازنده: نورثروپ – گرومن
اولین پرواز: 17 / 07 / 1989
ورود به خدمت: آوریل 1997
وضعیت: عملیاتی
کاربر: نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا
تعداد ساخته شده: 21 فروند
قیمت: 1.157 تا 2.2 میلیارد دلار (در سال 1998)
B-2 به عنوان بقاپذیرترین، پایدارترین و پیشرفته ترین هواپیمای تاریخ هوانوردی جهان شناخته می شود
آشنایی با زیردریاییهای پیشرفتهی آلمانی Type 212
Type 212 گونهای از زیردریاییهای غیراتمی پیشرفتهی آلمانی است که توسط شرکت Howaldtswerke-Deutsche Werft AG " HDW" و جهت استفاده در نیروی دریایی آلمان طراحی و ساختهشدهاست. ویژگی بارز این زیردریایی پیشران آن است که دارای دو بخش دیزلی و یک بخش الکتریکی مستقل از هوا AIP است. سامانهی AIP زیردریایی از سلولهای سوختی پیشرفتهی هیدروژنی شرکت زیمنس استفاده میکند؛ باتریهای مورد استفاده از تکنولوژی تبادل غشای پروتونی PEM بهره میبرند. این زیردریایی قادر است با استفاده از موتور دیزلی خود به سرعتهای بالا برسد و در گشتهای با سرعت پایین از موتور الکتریکی خود استفاده کند. این زیردریایی بدون اگزوز قادر است تا مدت سه هفته بدون نیاز به صعود به سطح در زیر آب بماند. گفته میشود این زیردریایی بدون لرزش، فوقالعاده ساکت و جدا غیرقابل کشف است. این زیردریایی اولین زیردریایی از دو زیردریایی مجهز به پیشران یاد شده در جهان است. گونهی دیگری که از این سامانه استفاده میکند زیردریایی روسی کلاس لادا یا پروژهی 677 است که توسط شرکت روسی Rubin Design Bureau طراحی شدهاست. توسعه حوالی سال 1990 نیروی دریایی آلمان به فکر جایگزینی زیردریاییهای Type 206 خود افتاد، بر این اساس تحقیقات بر روی پروژهای مشابه زیردریاییهای Type 209 و با قابلیت AIP آغاز شد. این پروژه Type 212 نام گرفت. کار بر روی پروژه در سال 1994 و با همکاری نیروی دریایی آلمان و ایتالیا آغاز شد. این زیردریایی باید به گونهای طراحی میشد که بتواند در آبهای کم عمق دریایی بالتیک و آبهای عمیق دریای مدیترانه حرکت کند. ویژگیها و احتیاجات مورد نیاز برای این دو وضعیت متفاوت با هم آمیخته شد و پس از آن به علت بروزرسانیهای و تغییرات مختلف نام پروژه به Type 212A تغییر یافت. در سال 1996 قرارداد همکاری ساخت بین نیروی دریایی دو کشور به امضا رسید. دولت آلمان در سال 1988تصمیم به ساخت چهار فروند Type 212A گرفت. کنسرسیومی متشکل از شرکتهای مختلف ساخت زیردریاییها را در حوضچههای شرکتهای HDW و TNSW آغاز کرد. همزمان قسمتهای مختلف زیردریایی در دو کارخانه ساخته شدند و کار مونتاژ در دو حوضچه انجام گرفت به طوری در هر کدام از کارخانهها یک زیردریایی ساختهشد. در همان سال دولت ایتالیا تصمیم به سرمایهگذاری جهت ساخت دو فروند زیردریایی گرفت. کار ساخت توسط شرکت Fincantieri در کارخانهی کشتیسازی Muggiano آغاز شد. در سال 2006 دولت آلمان تصمیم به ساخت دو فروند دیگر از گونهی بهینهسازی شدهی گرفت که تا سال 2012 ساختهخواهند شد. این گونه 1.2 متر طویلتر است و علت آن استفاده از سامانههای اکتشافی جدید است. در 21 آپریل سال 2008 دولت ایتالیا ساخت دو فروند دیگر از همان نوع اولیه را در دستور کار قرار داد. البته بعضی بهینهسازیها در این زیردریاییها وجود خواهند داشت که از جملهی آن میتوان به نرمافزارها و مواد جدید اشاره کرد. هدف از این بهنهسازیها کاهش هزینهها با حفظ پیکربندی قبلی اعلام شدهاست. گونهی صادراتی این زیردریایی با عنوان Type 214 شناخته میشود که از جمله متصدیان آن میتوان به پرتقال، کره، یونان و ترکیه اشاره کرد. گفته میشود پاکستان نیز درصدد خریداری سه فروند از این زیردریاییها میباشد. طرح به علت بهرمندی از تیغهی X شکل، زیردریایی قادر است گامهایی 17 متری بردارد که این مقدار بسیار کمتر از سایر زیردریاییهاست. این ویژگی باعث میشود زیردریایی بتواند به راحتی به لبهی ساحل نزدیک شده و کماندوهای دریایی را در نقاط مورد نظر پیاده کند بنابراین زیردریایی را میتوان در عملیاتهای ضربتی به کار گرفت. نکتهی دیگری که میتوان به آن اشاره کرد بدنهی منشوری و صیقلی زیردریایی است که باعث افزایش ویژگیهای پنهانکار زیردریای شدهاست. در ضمن در ساخت بدنه از مواد غیرمغناطیس استفاده شده که این امر زیردریایی را در برابر سامانههای کشف مغناطیسی و یا مینهای مغناطیسی ایمن میسازد. سامانهی فرماندهی و کنترل آتش Type 212 مجهز به یک سامانهی مجتمع فرماندهی و کنترل آتش پیشرفتهاست که بین حسگرها، تسلیحات و سیستم ناوبری رابطه برقرار میکند. این سامانه از یک کامپیوتر شبکهای قدرتمند بهرهمیبرد. سامانهی یاد شده MSI-90U نام دارد و توسط شرکت نروژی Konsberg پشتیبانی میشود. در دو زیردریایی بعدی آلمان از سامانهی ارتباطی Callisto B، تحت پشتیبانی شرکت Gabler Maschinenbau استفاده خواهد شد. تسلیحات Type 212 دارای تعداد شش مقر 533 میلیمتری در دماغه است که از آناه میتوان جهت شلیک اژدرهای DM2A4، WASS A184 Mod. ، EuroTorp BlackShark استفادهکرد. همچنین این مقرها قادر به شلیک موشکهای کوتاه برد نیز میباشند. گفته میشود زیردریاییهای بعدی توان شلیک موشکهای کروز را نیز دارند. اژدر DM2A4 Seehecht گونهی صادراتی اژدر Seahake Mod 4 است. این اژدر دارای پیشران الکتریکی بوده و هدایتشونده است که این امر آنرا در مقابل اقدامات الکترونیکی دشمن مقاوم میسازد. این اژدر دارای 4 باتری است. برد آن 27 مایل دریایی (50 کیلومتر) است و سرعت آن به 50 گره (92.6 کیلومتر بر ساعت) میرسد. همچنین از این اژدر میتوان به عنوان روبات جهت زیرنظرگرفتن تحرکات دشمن استفاده کرد. این اژدر مسلح به یک سر جنگی 250 کیلوگرمی حاوی مادهی PBX (هکسوژن/آلومینیوم) است که قدرت انفجاری آن معادل 460 کیلوگرم تی ان تی است. فیوز مورد استفاده مغناطیسی و تماسی است. اژدر DM2A4 Seehecht اژدر WASS A184 Mod اژدر BlackShark موشک مورد استفاده در زیردریایی IDAS (ساختهشده بر اساس (IRIS-T نام دارد، این موشک دارای برد 20 کیلومتر است و از آن میتوان جهت هدف قراردادن بالگردهای دشمن، شناورهای سبک و اهداف ساحلی استفادهکرد. در هر مقر یک خزانه حاوی چهار موشک قرار میگیرد. گفته میشود این موشک در سال 2014 به نیروی دریایی آلمان تحویل داده خواهد شد. موشک IDAS خزانه که حاوی چهار فروند موشک است. این زیردریایی همچنین مجهز به یک توپ 30 میلیمتری به نام Muräne است که گفته میشود از آن جهت پشتیبانی از غواصان و یا علامت دادن به یگانهای خودی استفاده میشود. این توپ در قسمتی جمعشدنی قرار دارد و برای استفاده از آن نیازی به صعود به سطح وجود ندارد. همچنین این زیردریایی میتواند از پهبادهای Aladin جهت شناسایی دشمن استفادهکند. این پهباد دارای سنسورهای ویدئویی جهت انجام عملیات در شب و روز است. از ویژگیهای جالب آن قابلیت پرتاب دستی، برد 15 کیلومتری و آثار راداری کم است. در ضمن Type 212توان حمل تا 24 مین را داراست. پهباد Aladin پیشران پیشران زیردریایی متشکل از یک ژنراتور دیزلی، باتریهای اسیدی و سامانهی مستقل از هوا AIP مجهز به سلولهای سوختی است. سامانه دارای تعداد نه سلول سوختی است که هر کدام توان 30 تا 50 کیلووات را تولید میکنند. جهت دستیابی به سرعتهای بالاتر باتریهای پرقدرت اسیدی نیز وارد چرخهی حرکتی میشوند و ژنراتور دیزلی MTU 16V-396 نیز شروع به شارژ کردن این باتریها میکند. باتریهای اسیدی در قسمت تحتانی دماغهی زیردریایی نصب شدهاند. ژنراتور دیزلی با دو واسطهی کشسان در قسمت انتهای زیردریایی نصب شدهاست. ژنراتور کاملا ایزوله است بنابراین لرزش و صدای آن کنترل میشود. پیشینهی استفاده از پیشران هیدروژنی/اکسیژنی به زمان جنگ جهانی اول باز میگردد اما مشکلاتی نظیر انفجار باعث عدم موفقیت این طرح میشد. در Type 212 برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی، دو گاز هیدروژن و اکسیژن در دو مخزن خارج از محل رفتوآمد خدمه و در بین بدنهی فشار و بدنهی سبک قرار گرفتهاست. گازهای ذکر شده در طول بدنهی فشار پمپ میشوند و به سلولهای سوختی منتقل میشوند بنابراین تنها مقدار کمی از این دو گاز در فضای زیردریایی وجود دارد. موتور اصلی که در انتهای زیردریایی قرار دارد مستقیما توسط یک محور شفت به پروانهای هفت تیغهای متصل است. موتور چگونگی عملکرد سلولهای سوختی در تصویر زیر قابل مشاهدهاست. همانطور که میبینید دو مولکول هیدروژن وارد سلول شده و یونیزه میشود بنابراین تعداد 4 الکترون و چهار اتم یونیزهی هیدروژن آزاد میشوند. از سوی دیگر اتمهای یونیزه شدهی هیدروژن با اکسیژن وارد واکنش میشوند و آب تولید میشود، که این امر نیازمند ورود چهار الکترون به قسمت واکنشدهندهها است تا توازن دو طرف معادله برقرار شود، این الکترونها قبلا از طریق یونیزه کردن هیدروژن به دست آمده بود؛ بنابراین مدار زیر برقرار شده و جریان الکتریسیته در آن به راه میافتد. مدل سلول سلول سوختی زیمنس اقدام متقابل شرکتهای EADS Systems & Defence Electronics و Thales Defence Ltd با همکاری یکدیگر سامانهی جنگ الکترونیک FL1800U را برای زیردریاییهای آلمانی و ایتالیایی تدارک دیدهاند. این سامانه در واقع گونهی زیرسطحی سامانهی FL1800 S-II است که در ناوهای محافظ آلمانی کلاس Brandenburg و Bremen مورد استفاده قرار گرفتهاست. سامانهی ضد اژدر زیردریایی TAU 2000 نام دارد و توسط کنسرسیوم شرکتهای ATLAS Elektronik و ELAC ساخته شدهاست. TAU 2000 دارای چهار مقر است که در هرکدام حداکثر 10 عملگر قرار دارد. این عملگرها در واقع ابزارهایی زیرسطحیاند که در ظاهر به اژدر شباهت دارند. عملگرها دارای دو کارکرد Jmmer (ایجاد تداخل و منحرف کننده) و Decoy (فریبدهندهی تسلیحات) بوده و دارای هیدروفون (وسیلهی کسب صدا در زیر آب) و امیترهای صوتی (ساتع کنندهی صوت) هستند. حسگرها سوئیت سوناری زیردریایی DBQS نام دارد و از بخشهای زیر تشکیل شدهاست: سونار غیرفعال آرایهای استوانهای جهت کشف در فرکانس متوسط، سونار زنجیرهای آرایهای TAS-3 با کارکرد در فرکانس کم، سونار آرایهای FAS-3 نصبشده در بدنه جهت کشف در فرکانس کم و متوسط، سونار مسافت یاب غیرفعال، سامانهی سوناری hostile intercept. سامانهی سوناری مینیاب زیردریایی در بسامد زیاد کار میکند و از گونهی Atlas Elektronik MOA 3070 است. پریسکوپ جستوجوی زیردریایی از گونهی Zeiss Optronik SERO 14 است که مجهز به جی پی اس، مسافتیاب نوری و تصویرساز گرمایی است. پریسکوپ آفند زیردریایی Zeiss SERO 15 است و مجهز به یک مسافتیاب لیزری است. پریسکوپها پروژکتو? ? سوناری قسمتهای مختلف زیردریایی به روایت تصویر لینک تصویر خصوصیات ?متصدیان: آلمان، ایتالیا ?ساختهشده: 6 فروند ?در دست ساخت: 4 فروند ?تناژ جابجایی: در سطح 1450 تن، غوص کامل 1830 تن ?طول: 56 متر ?قطر: 7 متر ?آبخور: 6 متر ?سرعت: در سطح 20 گره (37 کیلومتربرساعت)، زیر سطحی 12 گره ?حداکثر عمق غوص: بیش از 700 متر (منبع برنامهای تلویزیونی در رابطه با نیروی دریایی آلمان) ?برد: 8000 مایل دریایی (1480 کیلومتر)، 9196 مایل دریایی در سرعت 8 گره ?پایداری در دریا: 12 هفته، سه هفته در غوص کامل ?خدمه: 27 نفر (5 افسر) ?تسلیحات: شش مقر 533 میلیمتری با قابلیت شلیک اژدرهای DM2A4، WASS A184 Mod. ، EuroTorp BlackShark شلیک موشکهای برد کوتاه IDAS حمل تا 24 مین توپ 30 میلیمتری Muräne ?کنترل آتش و فرماندهی: سامانهی MSI-90U ?اقدام متقابل: سامانهی جنگ الکترونیک FL1800U ضد اژدر TAU 2000 دارای 40 عملگر با عملکرد Jmmer/Decoy ?حسگرها: سوئیت سوناری DBQS40 شامل سونار زنجیرهای آرایهای TAS-3 با کارکرد در فرکانس کم سونار آرایهای FAS-3 نصبشده در بدنه جهت کشف در فرکانس کم و متوسط سوناری مینیاب بسامد زیاد گونهی Atlas Elektronik MOA 3070 پریسکوپها شامل پریسکوپ جستوجوی Zeiss Optronik SERO 14 پریسکوپ آفند Zeiss SERO 15 رادار ناوبری باند I از گونهی Kelvin Hughes ?پیشران: یک موتور دیزلی از گونهی MTU 16V 396 باتریهای اسیدی 9 سلول سوختی HDW/Siemens PEM هر کدام با توان 30 تا 50 کیلووات موتور الکتریکی با قدرت 1700 کیلوات یک محور شفت متصل به پروانهی 7 تیغهای لیست تصاویر منابع: http://www.emt-penzberg.de/index.php?id=13&L=1 http://en.wikipedia.org/wiki/Type_212_submarine http://www.naval-technology.com/projects/type_212 http://en.wikipedia.org/wiki/DM2A4 http://en.wikipedia.org/wiki/IDAS_(missile) http://www.naval-technology.com/projects/type_212/specs.html |